บุคลิกภาพผิดปกติบอร์เดอร์ไลน์ " Borderline "

บุคลิกภาพผิดปกติบอร์เดอร์ไลน์

( Borderline Personality Disorder )

       บุคลิกภาพผิดปกติ หมายถึง ลักษณะรูปแบบพฤติกรรมที่บุคคลแสดงออกอย่างไม่เหมาะสมเบี่ยงเบนไปจากความคาดหวังของสังคม มีรูปแบบคงที่และไม่ยืดหยุ่นในหลายสถานการณ์ โดยมักปรากฏอาการในช่วงวัยรุ่น-วัยผู้ใหญ่ตอนต้น ที่สำคัญคือจะต้องส่งผลกระทบต่อหน้าที่การงานการดำเนินชีวิต จึงจะเรียกได้ว่าเป็นความผิดปกติของบุคลิกภาพ

        บุคลิกภาพผิดปกติชนิดBorderline จัดอยู่ในกลุ่ม Cluster B พบในผู้หญิงมากกว่าผู้ชาย มีลักษณะเด่น คือ มีความไม่มั่นคงทั้งในส่วนของตัวตน อารมณ์ ภาพลักษณ์ต่อตนเอง และความสัมพันธ์กับผู้อื่น รวมทั้งไม่สามารถควบคุมตนเองได้อย่างมาก รูปแบบดังกล่าวเป็นไปแทบทุกเรื่อง โดยมีลักษณะดังต่อไปนี้ตั้งแต่ 5 ข้อขึ้นไป

(1) กลัวการถูกทิ้ง พยายามทุกวิถีทางที่จะไม่ถูกทิ้ง 

(2)เดี๋ยวรักเดี๋ยวเกลียด ความสัมพันธ์กับผู้อื่นไม่มั่นคงสับเปลี่ยนไปมาระหว่างการยกย่องเทิดทูน กับ ด่าว่าไม่เห็นคุณค่า

(3) สับสนในตัวเอง มีภาพลักษณ์ของตนเองไม่คงที่อย่างมาก “เวลาดีๆใจหาย เวลาร้ายก็ร้ายสุดๆ”

(4)วู่วาม ควบคุมตนเองไม่ได้อย่างมาก เกิดขึ้นในอย่างน้อย 2 สถานภาพจนก่อให้เกิดผลเสีย (เช่น ใช้เงินไม่ยั้ง ขับรถอย่างบ้าระห่ำ กินไม่หยุด เรื่องทางเพศ ใช้สารเสพติด ) 

(5) ฆ่าตัวตาย/ทำร้ายตนเองอยู่เรื่อยๆ

(6)อารมณ์แปรปรวนง่าย เปลี่ยนไปตามสิ่งแวดล้อมอย่างมาก (เช่น ไม่สบายใจ หงุดหงิด วิตกกังวล มักเป็นไม่กี่ชั่วโมง)

(7) รู้สึกว่าตนเอง "ว่างเปล่า" อยู่ตลอด

(8) เมื่อโกรธจะไม่สามารถควบคุมได้ (เช่น อาละวาด ฉุนเฉียว มีเรื่องชกต่อยอยู่เรื่อยๆ)

(9) สูญเสียความทรงจำ ขาดสติ หรือมีความคิดหวาดระแวงเกิดขึ้นชั่วขณะ 

>>>อะไรที่สร้างปัญหา?

- อารมณ์แปรปรวนง่าย พฤติกรรมคาดเดาได้ยาก หุนหันพลันแล่น ส่งผลกระทบทั้งต่อตนเองหรือผู้อื่น

- เสี่ยงต่อชีวิตและทรัพย์สิน เช่น การทำร้ายตนเอง พฤติกรรมวู่วามหุนหันพลันและ ใช้จ่ายไม่ยั้ง สารเสพติด หรือปัญหาทางเพศ

- มีความรักแบบไม่สมดุล เช่น พึ่งพิงอย่างมากแต่ก็โกรธเกรี้ยวเป็นเจ้าเข้าเจ้าของ เดี๋ยวรักเดี๋ยวเกลียด

- มีอาการทางจิตช่วงสั้นๆเกิดขึ้นได้เป็นพักๆ เช่น หวาดระแวง ไม่ไว้วางใจ

- ความว่างเปล่าภายในใจและตัวตน มีความเสี่ยงสูงที่จะเป็นโรคซึมเศร้า

>>>การรักษา

- จิตบำบัด เพื่อฝึกควบคุมและจัดการความวู่วาม ลดความไวทางอารมณ์ต่อการถูกวิพากษ์วิจารณ์หรือการไม่ยอมรับ เพิ่มรูปแบบในการตอบสนองเมื่อพบกับความเครียดและรูปแบบทางสังคมแบบต่างๆ

- ยา ให้เพื่อประคับประคองอาการที่เกิดขึ้น เช่น วิตกกังวล อาการทางจิต อารมณ์ซึมเศร้า ความก้าวร้าวหุนหันพลันแล่น

(1) กลัวการถูกทิ้ง พยายามทุกวิถีทางที่จะไม่ถูกทิ้ง 

(2) เดี๋ยวรักเดี๋ยวเกลียด ความสัมพันธ์กับผู้อื่นไม่มั่นคงสับเปลี่ยนไปมาระหว่างการยกย่องเทิดทูน กับ ด่าว่าไม่เห็นคุณค่า

(3) สับสนในตัวเอง มีภาพลักษณ์ของตนเองไม่คงที่อย่างมาก “เวลาดีๆใจหาย เวลาร้ายก็ร้ายสุดๆ”

(4) วู่วาม ควบคุมตนเองไม่ได้อย่างมาก เกิดขึ้นในอย่างน้อย 2 สถานภาพจนก่อให้เกิดผลเสีย (เช่น ใช้เงินไม่ยั้ง ขับรถอย่างบ้าระห่ำ กินไม่หยุด เรื่องทางเพศ ใช้สารเสพติด ) 

(5) ฆ่าตัวตาย/ทำร้ายตนเองอยู่เรื่อยๆ

(6) อารมณ์แปรปรวนง่าย เปลี่ยนไปตามสิ่งแวดล้อมอย่างมาก (เช่น ไม่สบายใจ หงุดหงิด วิตกกังวล มักเป็นไม่กี่ชั่วโมง)

(7) รู้สึกว่าตนเอง "ว่างเปล่า" อยู่ตลอด

(8) เมื่อโกรธจะไม่สามารถควบคุมได้ (เช่น อาละวาด ฉุนเฉียว มีเรื่องชกต่อยอยู่เรื่อยๆ)

(9) สูญเสียความทรงจำ ขาดสติ หรือมีความคิดหวาดระแวงเกิดขึ้นชั่วขณะ 

>>>อะไรที่สร้างปัญหา?

- อารมณ์แปรปรวนง่าย พฤติกรรมคาดเดาได้ยาก หุนหันพลันแล่น ส่งผลกระทบทั้งต่อตนเองหรือผู้อื่น

- เสี่ยงต่อชีวิตและทรัพย์สิน เช่น การทำร้ายตนเอง พฤติกรรมวู่วามหุนหันพลันและ ใช้จ่ายไม่ยั้ง สารเสพติด หรือปัญหาทางเพศ

- มีความรักแบบไม่สมดุล เช่น พึ่งพิงอย่างมากแต่ก็โกรธเกรี้ยวเป็นเจ้าเข้าเจ้าของ เดี๋ยวรักเดี๋ยวเกลียด

- มีอาการทางจิตช่วงสั้นๆเกิดขึ้นได้เป็นพักๆ เช่น หวาดระแวง ไม่ไว้วางใจ

- ความว่างเปล่าภายในใจและตัวตน มีความเสี่ยงสูงที่จะเป็นโรคซึมเศร้า

>>>การรักษา

- จิตบำบัด เพื่อฝึกควบคุมและจัดการความวู่วาม ลดความไวทางอารมณ์ต่อการถูกวิพากษ์วิจารณ์หรือการไม่ยอมรับ เพิ่มรูปแบบในการตอบสนองเมื่อพบกับความเครียดและรูปแบบทางสังคมแบบต่างๆ

- ยา ให้เพื่อประคับประคองอาการที่เกิดขึ้น เช่น วิตกกังวล อาการทางจิต อารมณ์ซึมเศร้า ความก้าวร้าวหุนหันพลันแล่น

ที่มา: คลินิกสุขภาพจิตนายแพทย์เจษฎา.2014.ความผิดปกติของบุคลิกภาพบอร์เดอร์ไลน์.ออนไลน์.แหล่งที่มา:

         https://www.facebook.com/D2JED สืบค้นเมื่อ 13/12/57

จัดทำโดย :นางสาวธนาภา  ด้วงรอง  เลขที่ 9 สธศ.561
                  นางสาวอรอนงค์  ทอดทิ้ง เลขที่ 26 สธศ.561